İklim Değişikliğinin Artması Beyin Hastalıklarının Ağırlaşmasına Yol Açıyor

İklim değişikliği, özellikle nörolojik ve psikiyatrik rahatsızlıkları olan kişilerin sağlığını olumsuz etkiliyor. Yeni bir araştırmaya göre inme, migren, menenjit, epilepsi, multipl skleroz, şizofreni, Alzheimer ve Parkinson gibi nörolojik hastalıkların semptomları, artan sıcaklıklar ve nemle birlikte daha da ağır bir şekilde gözlemlenmeye başladı.

Beynimiz terleme yoluyla vücut sıcaklığını düzenleme ve gölgeye yönlendirme gibi çevresel zorlukları yönetmede önemli bir rol oynar. Beyindeki milyarlarca nöron, adapte olabilen bilgisayarlar gibi işlev görür, ancak bileşenleri dar bir sıcaklık aralığında en iyi şekilde çalışır. İnsanlar, 20°C ila 26°C arasındaki sıcaklıklarda ve %20 ila %80 nemde gelişmiştir. Ancak aşırı iklim koşulları bu dengeyi bozar ve beyin fonksiyonunu etkiler. 

Sıcak dalgaları, uyku kalitesini etkiler, epilepsi semptomlarını kötüleştirir ve inme riskini artırır. İklim değişikliği, demans hastalarının hastaneye yatışlarını artırarak nörolojik hastalıklar üzerinde çok yönlü etkilere sahip olacaktır. Olağandışı sıcaklık dalgalanmaları ve yeşil alanlardan yoksun kentsel ortamlarda bu sonuçları daha da karmaşık hale getirir. Nörolojik ve psikiyatrik hastalıkları olan ve iklim değişikliğinden olumsuz etkilenebilecek kişilerin küresel ölçekte sayısı oldukça fazladır. 

Dünya genelinde yaklaşık 60 milyon kişide epilepsi bulunmaktadır. Dünya çapında yaklaşık 55 milyon kişi demans hastalığına sahiptir ve bunların %60’ından fazlası düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşamaktadır. 

Dünya nüfusu yaşlandıkça, bu sayıların 2050 yılına kadar 150 milyonun üzerine çıkması beklenmektedir. İnme, dünya genelinde ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almakta ve engelliliğin önde gelen nedenlerinden biridir.

Referans: Sisodiya SM, et al. Lancet Neurol 2024;23(6):636-648.